Lokale heffingen

Inleiding

Naast de algemene uitkering via het Gemeentefonds heeft de gemeente inkomsten uit lokale heffingen. Deze lokale heffingen kunnen in drie categorieën worden ingedeeld:

1. Belastingen
   Belasting opbrengsten komen toe aan de algemene middelen. In Oegstgeest kennen we:
   • Onroerende zaakbelasting;
   • Hondenbelasting;
   • Precariobelasting;
   • Toeristenbelasting.

1. Bestemmingsheffingen
   Heffingen die bestemd zijn voor specifieke taken of voorzieningen met een duidelijk algemeen belang.
   De huidige bestemmingsheffingen zijn:
   • Afvalstoffenheffing
   • Rioolheffing

1. Leges
   Leges worden betaald voor specifieke diensten die een individueel belang dienen.
   De huidige leges zijn:
   • Hoofdstuk 1 Leges: Algemene dienstverlening
   • Hoofdstuk 2 Leges: Dienstverlening en besluiten in het kader van de Omgevingswet
   • Hoofdstuk 3 Leges: Dienstverlening vallend onder de Europese dienstenrichtlijn en niet vallend onder Hoofdstuk 2

De belastingen en de bestemmingsheffingen worden geheven door de Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR). Met de BSGR zijn afspraken vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst. Beleidsmatige zaken voert de gemeente zelf uit, zoals het opstellen van de belastingverordeningen en het vaststellen van de tarieven. De uitvoering ligt bij de BSGR. De afhandeling van bezwaarschriften en de kwijtscheldingsregeling zijn eveneens bij de BSGR belegd. Met de BSGR wordt regelmatig overleg gevoerd.

De gemeente Oegstgeest heeft ook een Bedrijven investeringszone (BIZ). De BIZ-bijdrage is een financieringsinstrument voor het ondernemersfonds. Na vaststelling door de gemeente van het plan en het in rekening te brengen bedrag int de BSGR de BIZ-gelden bij de ondernemers. De opbrengsten worden na ontvangst minus de kosten naar de BIZ-vereniging overgemaakt.

Deze paragraaf Lokale Heffingen is als volgt opgezet:

1. Lokale lastendruk en vergelijking

2. Opbrengsten

3. WOZ-maatstaf

4. Kwijtscheldingen

5. Kostendekkendheid
   

1. Lokale lastendruk en vergelijking

De lokale lastendruk wordt uitgedrukt in de gemiddelde woonlasten van de huishoudens. Hierin worden de lasten van de onroerende zaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing meegenomen. In de onderstaande tabel is een verdeling gemaakt van de eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens. De heffingen (en daarmee de lokale lasten) worden berekend aan de hand van de WOZ-waarde van de woning en het aantal bewoners. Het landelijk gemiddelde met betrekking tot de WOZ-waarde van koopwoningen op peildatum van 1-1-2024 bedraagt € 453.000 (bron CBS). In het jaar daarvoor bedroeg deze € 438.000.

De gemiddelde WOZ-waarde eigenaren woningen in Oegstgeest bedraagt € 649.000. De gemeente Oegstgeest is qua gemiddelde lastendruk voor een meerpersoonshuishouden één van de duurdere gemeente in de regio, zoals blijkt uit de onderstaande tabel.

2. Opbrengsten

Hieronder worden de opbrengsten van de diverse heffingen over het boekjaar 2024 verantwoord.

NB: in de onderstaande tabel zijn de begrote bedragen 2024 na wijziging opgenomen. In de tabellen onder paragraaf "5. Kostendekkendheid berekeningen" betreft het de oorspronkelijk begrote bedragen (zie de programmabegroting 2024-2027), daardoor kunnen de bedragen afwijken.

De hieronder opgenomen "Leges Dienstverlening (Hoofdstukken 1 en 3)" bestaan uit secretarieleges, leges APV en leges volkshuisvesting. Leges "Omgevingsvergunningen (Hoofdstuk 2)" bestaan uit bouwleges. Een overzicht van de opbrengsten over de afgelopen drie jaren en de begroting 2023 na wijziging geeft het volgende beeld:

Hieronder zijn de afwijkingen tussen de begrote opbrengsten uit de actuele begroting en de gerealiseerde opbrengsten groter/kleiner dan € 50.000 toegelicht:

• OZB Niet-woningen: Gedurende het jaar zijn verminderingen van de WOZ waarden van niet-woningen doorgevoerd vanwege toegekende bezwaren over de jaren 2021 t/m 2023 met lagere OZB opbrengsten tot gevolg € 243.000 (N).

  Dit effect wordt gedeeltelijk gedempt door de extra opbrengsten ontvangen op de OZB Niet-Woningen 2024 € 125.000 (V).

• Toeristenbelasting: In 2024 is er nog toeristenbelasting over 2023 ontvangen, hier was geen rekening mee gehouden in de raming € 51.000 (V).

• Leges Dienstverlening (Hoofdstuk 1 en 3): De opbrengsten Leges hoofdstuk 1 en 3 zijn € 228.000 hoger dan verwacht. Er zijn meer Reis- en rijdocumenten aangevraagd dan verwacht € 138.000 (V). Daarnaast zijn er meer leges ontvangen voor kabels en leiding € 46.000 (V). Ook zijn er meer leges ontvangen voor Burgerlijke stand € 30.000 (V). De overige € 14.000 (V) betreft meer leges op verschillende onderdelen van Hoofdstuk 1 en 3.

• Leges Omgevingsvergunningen (Hoofdstuk 2): De opbrengsten Leges Hoofdstuk 2 zijn € 866.000 (V) hoger dan verwacht. In december 2024 kon er nog een grote Omgevingsvergunning worden verleend. Hierdoor sloten de bouwleges af met een hogere opbrengst van € 872.000 (V) t.o.v. de bijgestelde begroting. De overige € 6.000 (N) betreft kleine verschillen.

3. WOZ-maatstaf

Binnen de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een korting die wordt bepaald op basis van de omvang van de WOZ-waarde in de gemeente, de WOZ-maatstaf. Voor het jaar 2024 bedraagt deze korting € 6.479.000. De werkelijke opbrengsten voor woningen en niet woningen zijn bij elkaar € 11.542.000. Het kortingspercentage daalt naar 56,1% (was 57,6% in de rekening 2023).

4. Kwijtscheldingen

Minder draagkrachtigen in de gemeente kunnen op verzoek voor de belastingsoorten onroerendezaakbelastingen, rioolheffing, afvalstoffenheffing en hondenbelasting kwijtschelding aanvragen. In 2024 heeft de BSGR, namens de gemeente, aan 425 belastingplichtigen (in 2023 aan 392 belastingplichtigen) kwijtschelding verleend voor een bedrag van € 225.000 (in 2023 € 201.000).

5. Kostendekkendheid

De bestemmingsheffingen en de retributies mogen niet meer dan kostendekkend zijn. Als aan het einde van een kalenderjaar blijkt dat toch een meeropbrengst is gerealiseerd, wordt in principe dit voor egalisatie in de toekomst in een voorziening of bestemmingsreserve worden gestort. Bij elk onderdeel is een toelichting gegeven voor de verschillen met de kostendekkendheid berekening in de begroting 2024.

Rioolheffing

De rioolheffing dekt de kosten van het beheren van het riool. Voor het tarief geldt het streven naar 87,8% kostendekkendheid met een onttrekking aan de voorziening riolering derde van 12,2%. In totaal zijn er € 401.000 minder kosten dan initieel begroot. Er zijn minder rentelasten op de rioolinvesteringen geweest dan initieel begroot € 238.000 (V), daarnaast waren er minder afschrijvingslasten € 46.000 (V), verder zijn er minder kosten geweest voor het reinigen en inspecteren van de riolering € 86.000 (V). Het overige verschil is verklaard door verscheidene kleine verschillen. Daarnaast is er € 60.000 (V) meer rioolheffing ontvangen dan initieel begroot. Door deze verschillen is de kostendekkendheid bij realisatie 103,0% geworden. Het overschot is gestort in de voorziening riolering derden, omdat dit in de komende jaren terug kan worden gegeven aan de inwoners door middel van een lager rioolheffings tarief te hanteren dan nodig.

Afvalstoffenheffing

De afvalstoffenheffing dekt de kosten van de het beheren van het afval. Voor het tarief geldt het streven naar 92,5% kostendekkendheid met een onttrekking aan de voorziening afvalstoffenheffing derde van 7,5%. In totaal zijn er € 443.000 minder kosten dan initieel begroot. Er zijn minder afschrijvingslasten dan initieel begroot € 161.000 (V). Verder zijn er minder kosten gemaakt voor het ophalen van afval € 61.000 (V) en het verwerken van afval € 102.000 (V). Er zijn ook minder BTW kosten gemaakt dan initieel begroot € 68.000 (V). Daarnaast is er € 64.000 (N) minder aan afvalstoffenheffing ontvangen dan initieel begroot. Door deze verschillen is de kostendekkendheid bij realisatie 101,1% geworden. Het overschot is gestort in de voorziening afvalstoffenheffing derde, zodat dit in de komende jaren terug kan worden geven aan de inwoners door middel van een lager afvalstoffenheffing tarief te hanteren dan nodig.

Leges Hoofdstukken 1 en 3 (Dienstverlening)

Deze leges Hoofdstukken 1 en 3 bestaan uit de verrichte diensten van de gemeente en hebben betrekking op de Gemeentelijke Basisadministratie en de Burgerlijke stand (secretarieleges). In totaal zijn er € 43.000 minder kosten dan initieel begroot. Daarnaast is er € 300.000 (V) meer aan leges ontvangen dan initieel begroot. Door deze verschillen is de kostendekkendheid bij realisatie 41,0% geworden.

Leges Hoofdstuk 2 (Fysieke leefomgeving / Omgevingsvergunningen)

De leges van Hoofdstuk 2 hebben betrekking op de verleende omgevingsvergunningen. Voor het tarief geldt het streven naar 100% kostendekkendheid. In totaal zijn er € 200.000 meer kosten dan initieel begroot. Er zijn meer kosten voor uitbestede werkzaamheden € 63.000 (N) en meer kosten voor advieskosten € 72.000 dan initieel begroot. Ook zijn er meer Overhead kosten dan initieel begroot € 57.000 (N) Daarnaast is er € 2.249.000 (V) meer aan leges ontvangen dan initieel begroot. Door deze verschillen is de kostendekkendheid bij realisatie 227,6% geworden.