Lokale heffingen

1. Inleiding

Naast de algemene uitkering via het Gemeentefonds heeft de gemeente inkomsten uit lokale heffingen. De gemeenteraad mag alleen een heffing in werking stellen als de Gemeentewet of een andere specifieke wet zoals de Wet Milieubeheer (afvalstoffenheffing) dat toestaat.

De lokale heffingen kunnen grofweg in drie categorieën worden ingedeeld:

1. Belastingen
   De opbrengsten komen toe aan de algemene middelen;
2. Bestemmingsheffingen
   Heffingen die bestemd zijn voor specifieke taken of voorzieningen met een duidelijk algemeen belang;
3. Retributies
   Rechten en leges die betaald worden voor specifieke diensten die een individueel belang dienen.

De bestemmingsheffingen en de retributies mogen niet meer dan kostendekkend zijn. Ten behoeve van de berekening van de dekking zijn ook de interne verrekeningen en overige opbrengsten die niet tot de heffingen behoren opgenomen. Hierdoor sluit het overzicht van de opbrengsten, dat alleen bestaat uit de opbrengsten van de diverse heffingen niet aan met de overzichten van de kostendekking.

Als aan het einde van een kalenderjaar blijkt dat toch een meeropbrengst is gerealiseerd, moet dit voor egalisatie in de toekomst in een voorziening (bestemmingsheffingen) of bestemmingsreserve (retributies) worden gestort.

De voorliggende paragraaf bevat een verplichte passage over de kostendekkendheid van de lokale heffingen en betreft de volgende onderdelen: rioolheffing, afvalstoffenheffing, en de leges.

2. Belastingsamenwerking Gouwe - Rijnland (BSGR)

De uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ), de heffing van lokale belastingen, rechten en de invordering is sinds 2011 ondergebracht bij de BSGR. BSGR heft de volgende belastingsoorten

• onroerende zaakbelasting;
• afvalstoffenheffing;
• rioolheffing;
• hondenbelasting;
• precariobelasting;
• toeristenbelasting.

Belastingplichtigen ontvangen via de BSGR één gecombineerd aanslagbiljet voor de gemeentelijke belastingen en de heffingen. Met de BSGR zijn afspraken gemaakt en deze zijn in een dienstverleningsovereenkomst vastgelegd. Beleidsmatige zaken voert de gemeente uit, zoals het opstellen van de belastingverordeningen en het vaststellen van de tarieven. De uitvoering ligt bij het BSGR. Met de BSGR wordt regelmatig overleg gevoerd. De afhandeling van bezwaarschriften en de kwijtscheldingsregeling zijn eveneens bij de BSGR belegd.

3. Bedrijven investeringszone

Oegstgeest heeft een Bedrijven investeringszone (BIZ). De BIZ wordt geheven en is een financieringsinstrument voor een in te stellen en te beheren ondernemersfonds.
Na vaststelling van het plan en het in rekening te brengen bedrag int de gemeente de BIZ-gelden via de BSGR bij de ondernemers. De opbrengsten worden na ontvangst minus de kosten naar de BIZ vereniging overgemaakt. Aan opbrengsten is € 49.000 verantwoord.

4. Precariobelasting kabels en leidingen

Sinds 1 juli 2017 is een Wet van kracht die de precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven met ingang van 1 januari 2022 afschaft. Tot dat moment mag de gemeente de precariobelasting heffen naar het tarief van 2016. 2021 is dus het laatste jaar dat deze belasting is geheven. Inclusief een opbrengst van voorgaande jaren van € 185.000 bedraagt de opbrengst in 2021 ruim € 2 mln.

5. Kwijtscheldingen

Minder-draagkrachtigen in de gemeente kunnen op verzoek voor de belastingsoorten, onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing kwijtschelding aanvragen. In 2021 heeft de BSGR, namens de gemeente, aan 823 belastingplichtigen (in 2020 aan 838 belastingplichtigen) kwijtschelding verleend voor een bedrag van € 198.500 (in 2020 € 195.000).

6. Bezwaar- en beroepschriften

In totaal zijn via de BSGR 983 bezwaarschriften in 2021 ingediend (tegen 987 in 2020), waarvan er 823 geheel of gedeeltelijk zijn toegekend.

7. Lokale lastendruk en vergelijking

De lokale lastendruk wordt uitgedrukt in de gemiddelde woonlasten van de huishoudens. Hierin worden de lasten van de onroerende zaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing meegenomen. In de onderstaande tabel is een verdeling gemaakt van de eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens. Het landelijk gemiddelde met betrekking tot de WOZ waarde op peildatum van 1-1-2021 bedraagt € 309.000 (Coelo Atlas lokale lasten 2021), in het jaar daarvoor € 286.000. De gemiddelde WOZ-waarde in Oegstgeest bedraagt € 460.317. De gemeente Oegstgeest zit qua gemiddelde lastendruk voor een meerpersoonshuishouden in de middenmoot van de regio, zoals blijkt uit de onderstaande tabel.

8. Inkomensmaatstaf OZB korting algemene uitkering

Binnen de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een korting, die wordt bepaald op basis van de omvang van de WOZ waarden binnen de gemeente. Voor het jaar 2021 is deze korting € 4.586.547. De opbrengsten voor woningen en niet woningen zijn bij elkaar € 7.888.760. Het kortingspercentage daalt naar 58,14% (was 61,4% in de rekening 2020).

9. Opbrengsten

Onderstaand worden de opbrengsten van de diverse heffingen over het boekjaar 2021 verantwoord.

NB: in de onderstaande tabel zijn de begrote bedragen 2021 na wijziging opgenomen. In de tabellen onder 10. Realisatie betreft het de oorspronkelijk begrote bedragen (zie de programmabegroting 2021-2024), daardoor kunnen de bedragen afwijken.

De hieronder opgenomen "leges" bestaan uit bouwleges, secretarieleges, leges kabels, leges APV en leges volkshuisvesting.

Een overzicht van de opbrengsten over de afgelopen drie jarenen de begroting 2021 na wijziging geeft het volgende beeld.

Het nadeel op de OZB niet woningen wordt voornamelijk veroorzaakt door de afwikkeling voorgaande jaren, die helaas lager uitviel dan de eerder aangegeven prognose van de BSGR. De toeristenbelasting is in 2021 lager door de corona pandemie. De gemeente ontving hiervoor compensatie in de algemene uitkering. Daarnaast valt op dat de opbrengst van de (bouw)leges sterk afneemt. In 2020 hadden we een incidentele grote opbrengst vanuit het Bio Science park.

10. Kostendekkendheid berekeningen

In onderstaande overzichten zijn de berekeningen van de kostendekkendheid weergegeven, waarbij de cijfers uit de primaire begroting 2021 zijn opgenomen