PDF Opties

Programma 4 Sociale infrastructuur

Beleidsthema

Portefeuillehouder

Afdeling

Veiligheid

E.R. Jaensch

Bestuur en strategie

Bijstand en schulden

T.I.M. van Tongeren

Maatschappij

Participatie

T.I.M. van Tongeren / C. Oudendijk

Maatschappij

Gezondheidszorg

T.I.M. van Tongeren

Maatschappij

Maatschappelijke Ondersteuning

T.I.M. van Tongeren

Maatschappij

Jeugdhulp

T.I.M. van Tongeren / C. Oudendijk

Maatschappij

Waar dit programma over gaat

Dit programma gaat over het vergroten van de veiligheid voor onze inwoners door het verbeteren van straattoezicht en het bewust maken van inwoners hoe om te gaan met cybercriminaliteit. Over de financiële zelfredzaamheid door het verstrekken van bijstandsuitkeringen en het ondersteunen bij re-integratie op de arbeidsmarkt. En over maatschappelijke ondersteuning door het bieden van informatie, advies en begeleiding en zo nodig Wmo voorzieningen. De zorg voor de jeugd maakt ook deel uit van dit programma. Deze zorg reikt van preventieve programma’s, vroeg signalering en laagdrempelige opvoedondersteuning tot gespecialiseerde jeugdhulp. Ook activiteiten gericht op de toename van vrijwilligerswerk en het tegengaan van eenzaamheid maken deel uit van dit programma. Daarnaast richt het programma zich op voorzieningen voor sport, cultuur, onderwijs, peuterspeelzalen en kinderopvang.

Programmadoelstelling­

Een veilige en prettige woon-, werk-, en leefomgeving met een hoge maatschappelijke participatiegraad en zelfredzaamheid van inwoners, met zorg voor elkaar.

Beleidsthema Veiligheid

Doelen en behaalde resultaten

Doel 1

We informeren onze inwoners onder andere door het organiseren van een veiligheidsmarkt, het opstellen van een veiligheidskrant, berichtgeving via sociale media en de Oegstgeester Courant en het organiseren van informatiebijeenkomsten over specifieke, actuele onderwerpen, zoals digitale veiligheid.

Resultaat

Wij hebben inwoners en ondernemers in Oegstgeest gedurende het jaar tips en handelingsperspectieven gegeven om slachtofferschap van verschillende vormen van criminaliteit te voorkomen. Zo hebben we onder andere in 2023 een voorlichtingsbijeenkomst over ‘digitale weerbaarheid’ voor 50+ers georganiseerd, een informatiepakket over ‘digitale veiligheid’ aan ondernemers uitgedeeld, een veiligheidsmarkt georganiseerd waar verschillende veiligheidsonderwerpen aan bod kwamen en op het primair- en voortgezet onderwijs verschillende activiteiten georganiseerd in het kader van digitale weerbaarheid. Daarnaast hebben we over diverse onderwerpen (o.a. woninginbraken, verkeersveiligheid, cybercrime) gecommuniceerd via sociale media, Oegstgeester Courant, nieuwsbrief, etc.

Doel 2

We stimuleren inwoners (actief) deel te nemen aan buurtpreventie-initiatieven.

Resultaat

Gedurende het jaar hebben we inwoners op verschillende manieren gestimuleerd om zich aan te sluiten bij OegstgeestAlert / WhatsApp Buurt preventie (WABP) en Burgernet, onder andere door promotie op de Veiligheidsmarkt en de verwijzing op de besmettingsflyers. Daarnaast faciliteren we nieuwe OegstgeestAlert WhatsAppgroepen door middel van borden.

Doel 3

We werken aan de aanpak tegen ondermijning, onder andere door bewustwording te creëren.

Resultaat

In 2023 hebben we verschillende acties ondernomen op het gebied van ondermijning, waaronder bewustwordingstrainingen voor de interne organisatie en integrale controles bij een aantal (willekeurige) bedrijven in het dorp. Ook zijn we in 2023 als gemeente aangesloten bij Meld Misdaad Anoniem. Tot slot hebben we ons Bibob beleid geactualiseerd en hebben we beleid op het gebied van mensenhandel opgesteld.

Doel 4

We maken met partners afspraken over de te nemen acties in (woon)overlast-/zorgcasuïstiek.

Resultaat

Wanneer (woon)overlast-/zorgcasuïstiek zich voordoet, hebben we overleg met betrokken partners om de situatie zo snel en goed mogelijk op te lossen.

Doel 5

We werken nauw samen met betrokken (veiligheids)partners, zoals politie, Veiligheidsregio Hollands Midden (VRHM), het Zorg- en Veiligheidshuis, woningbouwcorporaties en het RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum).

Resultaat

Aan dit doel wordt continu uitvoering gegeven. We proberen een vraagstuk/thema altijd integraal te benaderen en specifieke partners hierbij te betrekken. Met alle partners hebben we periodiek afstemmingsoverleg. Daarnaast hebben we bijvoorbeeld bij de integrale controles gebruik gemaakt van de expertise van het RIEC. Ook hebben we in 2023 een aantal bestuurlijke rapportages van de politie ontvangen waar wij vervolgens bestuurlijke maatregelen op hebben kunnen nemen, bijvoorbeeld last onder dwangsommen bij drugshandel, gebiedsontzeggingen bij overlast van de openbare orde en last onder dwangsommen bij vuurwerkovertredingen. Bij een aantal casussen hebben we de samenwerking gezocht met zowel de woningbouwcorporatie als het Zorg- en Veiligheidshuis om zo integraal mogelijk naar een oplossing te werken.

Doel 6

We nemen deel aan de regionale crisisorganisatie (Bevolkingszorg Regio Leiden). Bij grotere crises wordt er binnen de Veiligheidsregio Hollands Midden (VRHM) nauw samengewerkt.

Resultaat

We werken continu aan het oefenen, trainen en opleiden van de crisisfunctionarissen. We doen dit in regionaal verband (Bevolkingszorg Regio Leiden). In december 2023 heeft er een grote oefening plaatsgevonden. Daarnaast is bij de treinramp in Voorschoten gebleken dat de crisisorganisatie goed functioneert.

Doel 7

We versterken onze inzet op de zorg- en veiligheidsketen onder meer door goede samenwerking met partners in de geestelijke gezondheidszorg.

Resultaat

Aan dit doel wordt continu uitvoering gegeven. We sluiten regelmatig aan bij zorgcasuïstiek-overleggen, waar alle betrokken zorg- en veiligheidspartners aan tafel zitten om zo goed mogelijk naar een integrale oplossing te zoeken. Daarnaast zijn we in gesprek met instanties die specifieke zorg/huisvesting bieden in Oegstgeest ten aanzien van bijzondere doelgroepen (statushouders, Oekraïense vluchtelingen, ex-gedetineerden, scheve huisjes).

Beleidsthema Naar financiële zelfredzaamheid

Doelen en behaalde resultaten

Doel 1

We onderzoeken op welke wijze we het gebruik van de minimaregelingen kunnen vergroten. Met de uitkomsten hiervan ontwikkelen we een communicatiestrategie om het gebruik van de minimaregelingen te vergroten. Hierin zoeken we de samenwerking met maatschappelijke partners in ons dorp.

Resultaat

In 2023 hebben we ingezet op het gericht informeren van de doelgroep met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. We hebben gegevens van deze doelgroep mogen gebruiken, omdat we aan hen de energietoeslag hebben toegekend. Deze huishoudens (660 in totaal) hebben de flyer ontvangen met alle informatie over ons minimabeleid. We hebben in de Oegstgeester Courant uitgebreid het beleid toegelicht. We zien dat de bekendheid is toegenomen in 2023. Van de huishoudens met een inkomen lager dan 2400 euro is de bekendheid gelijk gebleven. Maar bij huishoudens met een inkomen van 2400-3500 euro was 71% in 2022 niet bekend met het beleid, ten opzichte van 41% in 2023. Van de huishoudens met een inkomen boven de 3500 euro is een afname zichtbaar van 64% in 2022 naar 48% in 2023. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Er wordt tevens gewerkt aan een plan om structurele communicatiemomenten in een kalenderjaar te benutten. Bijvoorbeeld extra aandacht voor het kunnen aanvragen van schoolspullen bij het begin van het schooljaar of extra aandacht voor de collectieve zorgverzekering aan het einde van het jaar.

Doel 2

We zetten in op vroeg signalering van schulden. Dit doen we o.a. door bij inwoners met betaalachterstanden op bezoek te gaan op basis van signalen van vaste lasten- partners. Daarnaast werken we samen met Schuldhulpmaatje en een budgetcoach. De aanpak van Schuldhulpmaatje richt zich erop om mensen met financiële problemen in een zo vroeg mogelijk stadium te bereiken door onder andere laagdrempelige inloopspreekuren en preventieve campagnes.

Resultaat

In 2023 zijn 15 mensen aangemeld voor schuldhulpverlening. Niet elke aanvraag leidt direct tot een traject. Er wordt advies gegeven, ingezet op stabiliteit of inwoners worden doorverwezen. Er zijn 9 nieuwe schuldhulptrajecten gestart en 12 schuldhulpregelingen gestart. Het aantal huisbezoeken in het kader van vroegsignalering is al een aantal jaren aan het stijgen. In 2023 zijn er 178 huisbezoeken afgelegd, ten opzichte van 81 in 2022 en 42 in 2021. Het bereik op de huisbezoeken is 29%. Bij Schuldhulpmaatje zijn er 61 hulpvragen echt een traject ingegaan. Daarnaast zijn er ook 61 mensen geholpen via de spreekuren. Zij doen dit met 26 actieve vrijwilligers.

Doel 3

Kansrijke bijstandsgerechtigden krijgen lichte ondersteuning van onze bijstandsconsulenten bij het vinden van werk, een opleiding of vrijwilligerswerk. Als er meer ondersteuning nodig is gaat dat via maatwerktrajecten bij DZB (voor werk of scholing) of Buzz (voor vrijwilligerswerk).

Resultaat

De bijstandsconsulenten begeleiden inwoners met veel arbeidspotentie naar een passende werk- of vrijwilligersplek, of naar school. Wanneer inwoners meer begeleiding nodig hebben, volgen zij een re-integratietraject bij DZB. Dit kan ook richting scholing, werk of vrijwilligerswerk zijn. In 2023 zijn er 11 nieuwe trajecten gestart en daarnaast liepen er nog 20 trajecten door vanuit 2022. Hiervan zijn in 2023 5 inwoners uitgestroomd naar een garantiebaan en 1 naar beschut werk, en 6 trajecten zijn niet succesvol afgesloten. Eind 2023 liepen er nog 19 trajecten naar werk. Daarnaast zijn we eind 2023 een directe samenwerking gestart tussen DZB en de bijstandsconsulenten; gezamenlijk wordt ons hele klantenbestand nog eens doorgenomen met het oog op mogelijke potentie om toch een traject te kunnen volgen. Tot slot heeft Buzz er voor gekozen om per 1 april te stoppen met begeleiding naar vrijwilligerswerk. Zij hebben geconstateerd dat de cliënten te weinig kansrijk zijn, waardoor zij weinig tot geen progressie meer boekten en hen niet kunnen helpen aan vrijwilligerswerk.

Beleidsthema Samen Meedoen

Doelen en behaalde resultaten

Doel 1

We evalueren de huidige inclusieagenda die in 2021 is vastgesteld voor de periode 2022-2023 en laten daarbij zoveel mogelijk maatschappelijke partijen en inwoners participeren.

Resultaat

De lokale Inclusieagenda 2023-2024 is geëvalueerd en geactualiseerd voor de jaren 2024-2025. Daarbij zijn de klankbordgroep inclusie en de Adviesraad Sociaal Domein betrokken. De middelen vanuit de inclusieagenda maken het onderzoek naar het inzichtelijk maken van de toegankelijkheid van de gemeentelijke gebouwen, incl. sportaccommodaties mogelijk. Evenals de inzet van de beweegcoaches. Deze inwoners hebben baat bij de inzet van de ondersteuning van een beweegcoach omdat zij zich niet zomaar aanmelden bij een sportclub. De redenen hiervoor zijn onder andere angst voor vallen, het hebben van een beperking of diabetes.

Doel 2

We laten een extern bureau onderzoeken hoe het initiatiefvoorstel regenboogagenda uitgevoerd kan worden. We starten met het verminderen van onnodige genderregistratie of het genderneutraal maken van registraties, het erkennen van meerdere genders en met genderneutrale formuleringen in onze registraties en communicatie.

Resultaat

Een extern bureau heeft onderzoeken gedaan naar hoe het initiatiefvoorstel regenboogagenda uitgevoerd kan worden. Bij dit onderzoek lag de focus op de leefsituatie van LHBTIQ+-personen in de gemeente Oegstgeest. Het inventariserend onderzoek is in de afrondende fase en zal in het begin van het tweede kwartaal van 2024 aan de raad worden toegezonden.Waar het kan vermijden we onnodige genderregistratie en erkennen we meerdere genders. In onze communicatie gebruiken we genderneutrale formuleringen zoals ‘beste voorletter, naam’ of ‘beste inwoner’.

Doel 3

Het project Samen tegen Eenzaamheid is na vier jaar afgelopen. De resultaten zoals bijvoorbeeld Oegstgeest Ontmoet en Lief & Leedstraten, worden geborgd door deze onder te brengen bij onze welzijnsorganisatie Radius. Radius werkt daarbij samen met het CJG en de partners vanuit het Preventieakkoord Jeugd om de eenzaamheid onder jongeren terug te dringen.

Resultaat

Het project Samen tegen Eenzaamheid is geborgd en voortgezet door welzijnsorganisatie Radius. Vanuit het Landelijke programma Een tegen eenzaamheid is bewondering uitgesproken voor hoe wij in Oegstgeest met verschillende organisaties werken aan het tegengaan van eenzaamheid bij verschillende doelgroepen. Initiatieven als Oegstgeest Ontmoet en de Lief & Leedstraten hebben ook dit jaar plaatsgevonden. Daarnaast hebben dit jaar aanvullende initiatieven als het Kerstdiner bij FC Oegstgeest, het Januari Blues Dorpsdiner en de Dorpslunch bijgedragen aan het tegengaan van eenzaamheid. Radius, het CJG en de partners rondom het Preventieakkoord Jeugd hebben daarnaast extra inzet gepleegd om eenzaamheid bij jongeren tegen te gaan. Eenzaamheid blijft een belangrijk aandachtspunt (11% van de jeugdigen en 12% van de volwassenen is vaak eenzaam). Tijdens Oegstgeest Ontmoet heeft Gro-up in samenwerking met een specialist eenzaamheid het werkatelier eenzaamheid georganiseerd. Samen met professionals krijgen we daarmee meer zicht op de problematiek van eenzaamheid in Oegstgeest en worden partners gestimuleerd om in actie te komen, aanbod te ontwikkelen of uit te breiden.

Doel 4

Taalachterstanden worden tegen gegaan bij jonge kinderen (Voorleesexpress, voorschoolse educatie, leesbevordering op school en ondersteuning van anderstalige kinderen in het basisonderwijs) en bij volwassenen vanuit het (Digi)Taalhuis en het Informatiepunt Digitale Overheid. De bibliotheek is hierbij een belangrijke partner.

Resultaat

In het Taalpact Bollenstreek & Oegstgeest 2023 is regionaal samengewerkt aan kleine, concrete acties op het gebied van het voorkomen van laaggeletterdheid en het bieden van handreikingen aan laaggeletterden. Voorbeelden zijn een brievenwasserette in Oegstgeest en een interactieve theatervoorstelling voor partnerorganisaties (om het bewustzijn over laaggeletterdheid te vergroten) en trainingen Herkennen en Doorverwijzen Laaggeletterdheid. Het Taalhuis heeft in 2023 107 mensen met een taalachterstand gezien op 37 taalspreekuren. Het Taalhuis heeft 33 keer een taalcafé georganiseerd (256 deelnemers) en 46 keer een leeskring (138 deelnemers). Er hebben zich bij het Taalhuis 34 nieuwe taalvrijwilligers aangemeld. Bij het Informatiepunt Digitale Overheid zijn vragen van 135 inwoners beantwoord. In het kader van het NPO (Nationaal Programma Onderwijs) hebben 8 basisscholen en de voorschoolse educatie gebruik gemaakt van extra leesbevorderingsactiviteiten van de bibliotheek en deskundigheidsbevordering van 1801 Jeugd en Onderwijs Advies op meertaligheid.

Doel 5

We zorgen dat bij de uitvoering van de nieuwe inburgeringswet, taal en participatie ((vrijwilligers)werk) hand in hand gaan.

Resultaat

Het project JAS wordt sinds de invoering van de nieuwe Wet Inburgering uitgefaseerd. Gemeente Leiden voert ook onder de nieuwe wet voor een groot deel de inburgering van statushouders uit voor gemeente Oegstgeest: de Leidse inburgering. Na een brede intake kunnen statushouders deelnemen aan een voor hen passende route; bijvoorbeeld gericht op taalontwikkeling, op scholing, vrijwilligerswerk, maar er ligt ook nadruk op vitaliteit, armoedebestrijding en Nederlandse normen en waarden. Door de hoge instroom van asielzoekers in Nederland, gaat ook de taakstelling voor het huisvesten van deze mensen binnen gemeente Oegstgeest omhoog. In Oegstgeest is de afgelopen jaren ongeveer 38% van de deelnemers aan project JAS uitgestroomd naar werk en 33% uitgestroomd naar onderwijs. Project JAS is in 2022 en 2023 langzaam uitgefaseerd, waardoor het zwaartepunt van inburgering verschuift naar het programma Leidse inburgering. Momenteel zitten 44 Oegstgeester statushouders in een leerroute en 9 statushouders in de intakefase voor een leerroute. 5 statushouders zijn inmiddels uitgestroomd, waarvan 3 naar werk en 1 naar onderwijs. Naast de statushouders zitten nog eens 32 Oegstgeester gezinsmigranten in een leerroute van de Leidse inburgering.

Doel 6

Maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen uit Oekraïne die in Oegstgeest verblijven, wordt door Vluchtelingenwerk gedaan. De gemeente zorgt voor onderwijs en voor ontmoeting in het Dorpscentrum.

Resultaat

Ook in 2023 is de opvang van Oekraïense vluchtelingen voortgezet. In nauwe samenwerking met o.a. het COA, vluchtelingenwerk, Hecht, onderwijs en projectmedewerkers vanuit de gemeente worden vluchtelingen begeleid bij het dagelijks leven, het vinden van werk en het verkrijgen van onderwijs. Met de twee opvanglocaties (Hoefijzergebouw (64) en Dienstencentrum (70)) wordt vooralsnog voldaan aan de gemeentelijke taakstelling.

Doel 7

Samen met de deelnemers van het Platform kunst en cultuur werken we aan een lokale culturele agenda. En we ondersteunen scholen om kinderen zo vroeg mogelijk kennis te laten maken met kunst en cultuur in de breedste zin van het woord: kunst, erfgoed, muziek, natuur, milieu en techniek.

Resultaat

Het Platform/website van Kunst, cultuur en erfgoed verenigt de diverse kunst-, cultuur- en erfgoedorganisaties van Oegstgeest. De website werd dit jaar feestelijk gelanceerd. Uitwisseling en afstemming van activiteiten heeft plaatsgevonden om te voorkomen dat daarmee teveel aanbod in een bepaalde periode zou plaatsvinden. Daarnaast wisselen de platformleden onderling ideeën uit voor nieuwe activiteiten waarbinnen zij elkaar kunnen versterken. O.a. waren grote culturele activiteiten in het dorp van het afgelopen jaar de oplevering van Hercules Rhijngeestus, de onthulling van het 6e muurgedicht en het Schrijversfestival Oegstgeest.


Via het programma Cultuur met Kwaliteit (CmK) boden we in 2022 een breed kunst-, cultuur- en erfgoedaanbod op alle Oegstgeester basisscholen. De drie basisscholen met daarop de meeste kinderen met kans op onderwijsachterstanden, deden ook mee aan het programma Verwonder om de Hoek van CmK. Dit programma, dat zich richt op kunst, natuur en techniek, biedt workshops onder schooltijd (374 deelnemers) en de mogelijkheid om kosteloos deel te nemen aan workshops na school, die op de schoollocatie worden verzorgd (46 deelnemers). Via het MEC (Milieueducatie Centrum) werden lessen natuur/milieu geven (op alle basisscholen) en via Technolab lessen techniek (op 7 basisscholen). Dankzij het Jeugdfonds Sport & Cultuur konden 20 kinderen uit gezinnen met een laag inkomen dit jaar op dans- of muziekles.

Beleidsthema Een brede kijk op gezondheid

Doelen en behaalde resultaten

Doel 1

We maken samen met partners en inwoners in het dorp een breed gezondheidsplan voor Oegstgeest. Bewegen, gezonde voeding, terugdringen gebruik genotsmiddelen en tegengaan eenzaamheid maken onderdeel uit van dit plan.

Resultaat

In het eerste kwartaal van 2023 is het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) door de VNG ondertekend. Medio 2023 heeft de gemeente de opdracht gekregen een breed gezondheidsplan te schrijven waarmee het lokale gezondheidsbeleid een nieuwe impuls kon krijgen. Voor de jaren 2023 t/m 2026 heeft het Rijk hiervoor middelen ter beschikking gesteld en is in 2023 een eerste inzet gedaan om toe te werken naar een gezonde generatie in 2040. Met de extra middelen heeft de gemeente Oegstgeest kunnen investeren in het verbreden van de activiteiten van de welzijnsorganisatie, waaronder het aantrekken van een coördinator Sport en Preventie, kan de samenwerking met huisartsen en fysiotherapeuten worden versterkt (Ketenaanpak valpreventie) en worden stappen gezet om de sociale basis verder te versterken (pilot wijkgericht werken).

Doel 2

Samen met de sportverenigingen werken we verder aan het uitvoeren van een geactualiseerd Sportakkoord waarbij een inclusief sportaanbod voor mensen met een beperking en aandacht voor de toegankelijkheid voor de LHBTIQ plus gemeenschap, speerpunten zijn.

Resultaat

Inwoners van Oegstgeest bewegen nog altijd bovengemiddeld veel in vergelijking met de regio en de rest van Nederland. Hiermee verdient de gemeente Oegstgeest de titel van de sportiefste gemeente van Zuid-Holland. Het percentage volwassenen tot 64 jaar dat aan de beweegrichtlijn voldoet is iets toegenomen van 57 procent in 2020 naar 60 procent in 2022. Het aantal 65-plussers dat aan de beweegrichtlijn voldoet is afgenomen van 47 procent naar 44 procent. Een gezonde leefstijl, waar sporten en bewegen onderdeel van is, zorgt voor een kleinere kans op diabetes. De gemeente Oegstgeest heeft, naar verhouding, het laagste aantal inwoners met suikerziekte in heel Nederland. Ons sportbeleid zet in op een leven lang plezier beleven aan sport en bewegen, waarbij inclusief sporten vanzelfsprekend is en belemmeringen worden weggenomen. Specifiek richten we ons op de sportdeelname van 65-plussers en mensen met een beperking.

In 2023 zijn in het kader van de Subsidieregeling lokaal sportakkoord 18 initiatieven ter stimulering van (inclusief) sport en bewegen gefinancierd. Naast activiteiten die zich richten op sport en bewegen en het aanschaffen van sport- en beweegmateriaal, is de regeling ook bedoeld voor investeringen in een Oegstgeester sportvereniging/sportstichting of haar accommodatie om deze toekomstbestendig te maken of te verduurzamen. Naast verenigingen hebben stichtingen en personen de mogelijkheid om een subsidieaanvraag te doen. Zo heeft Stichting Biljart Centrum Oegstgeest zonnepanelen aangeschaft, heeft de Oegstgeester Golfclub als onderdeel van het beweegprogramma voor mensen met een beperking, een golfwedstijd georganiseerd voor mensen met een handicap en heeft FC Oegstgeest sportkleding aangeschaft voor de G-teams.

Samen met de coördinator Sport en Preventie is er inhoudelijk vorm gegeven aan de preventieve doelstellingen van het lokaal sportakkoord. Zo is er een bijeenkomst georganiseerd voor sport-, zorgaanbieders en welzijnsorganisaties. Het startsein voor (nog) meer ontmoeting en samenwerking op het gebied van sport en bewegen, welzijn en zorg in Oegstgeest (GALA). De coördinator Sport en Preventie coördineert de (nieuwe) samenwerking tussen sport, zorg en welzijn. De beweegcoaches bereiken ondertussen 125 inwoners die nog geen aansluiting vonden bij het reguliere sportaanbod.

Krediet

Toelichting

Afgesloten

Voscuyl P-plaatsen verkeer en groen

Beleidsthema Ondersteuning in de eigen omgeving

Subdoelen en behaalde resultaten

Doel 1

We maken gebruik van de sterke sociale basis (de vele (vrijwilligers)initiatieven om kwetsbare inwoners te ondersteunen) in Oegstgeest en breiden deze uit, onder andere door de inzet van de sociaal makelaar.

Resultaat

De sterke sociale basis van Oegstgeest is uitgebreid met initiatieven om kwetsbare inwoners te ondersteunen, zoals een nieuwe ontmoetingsgroep voor jongvolwassenen met autisme en een Odense kamer (ontmoetingsplek voor mensen met geheugenklachten of beginnenede dementie) voor kwetsbare ouderen in Haaswijk. Bestaande initiatieven zoals de Lief en Leedstraten, Oegstgeest Ontmoet, Zorgpact Zeker Thuis en het Dorpsdiner zijn gecontinueerd.
Het aantal vrijwilligers is opnieuw toegenomen (45% van de inwoners doet vrijwilligerswerk), maar het blijft lastig om specifieke hulpvragen neer te leggen bij vrijwilligers. Daarom is geïnvesteerd in gerichte werving en extra promotie vanuit Dorpskracht (Radius) en samenwerking binnen het Netwerk Vrijwillige Ondersteuning Oegstgeest (NVOO). Het contact binnen het wijksamenwerkingsverband (huisarten, apotheek en fysiotherapeuten) is versterkt door gezamenlijke trainingen en activiteiten zoals de training Positieve Gezondheid, de Gezondheidsmarkt en de Diabetes Challenge. Zij stimuleert de samenwerking tussen de organisaties en is aanjager van gezamenlijke initiatieven. De sociale kaart Oegstgeest is up to date en makkelijk vindbaar zodat men naar elkaars aanbod kan verwijzen. Vanuit het spreekuur van de sociaal makelaar in het Dorpskantoor zijn 75 inwoners doorverwezen naar laagdrempelige ondersteuning.

Doel 2

We voeren de decentralisatie maatschappelijke opvang (dak- en thuislozenopvang) en beschermd wonen, van de centrumgemeente Leiden naar alle zelfstandige gemeenten in de regio, uit. We werken aan een goede lokale toegang tot deze (maatwerk)voorzieningen en aan de huisvestingsopgave gericht op voldoende voorzieningen en uitstroomwoningen voor de doelgroep.

Resultaat

In 2023 zijn de beoogde samenwerkingsovereenkomsten voor de maatschappelijke zorg in Holland Rijnland en de Leidse regio door de raad vastgesteld. Daarmee is een duidelijk kader ontstaan om de samenwerking voor kwetsbare doelgroepen mogelijk te maken. Het Sociaal Team Oegstgeest is getraind om lokaal ondersteuning te bieden bij het verkrijgen van een indicatie voor beschermd wonen. Ook kunnen daklozen zich melden bij het sociaal team. Naast de zorginhoudelijke opgaven, is ook een start gemaakt met de huisvestingsopgaven die in de Leidse regio gezamenlijk zijn vastgesteld. De subregionale huisvestingsopgave voor de maatschappelijke zorg wordt door de gemeente Oegstgeest goed ingevuld, mede door de komst van twee Skaeve Huse (Scheve huisjes), die als uitstroomwoningen gelden voor de maatschappelijke (dak- en thuislozen)opvang.

Beleidsthema Hulp bij goed opgroeien en opvoeden

Doelen en behaalde resultaten

Doel 1

Met de partners van het preventieakkoord Jeugd zetten we in op versterking van het brede netwerk rondom jeugd. Dit jaar met name op de samenwerking onderwijs/jongerenwerk.

Resultaat

Met de partners van het preventieakkoord Jeugd hebben er in 2023 twee bijeenkomsten plaatsgevonden om het preventieakkoord te evalueren en om vooruit te blikken naar wat we binnen Oegstgeest nodig hebben in een nieuw preventieakkoord. De evaluatie van het preventieakkoord is medio 2023 aan de raad toegezonden. Belangrijk focuspunt voor de komende jaren, mede als gevolg van het hoge jeugdhulpgebruik in Oegstgeest (12,6%), zal zijn om meer te normaliseren en collectiveren, en (kwetsbare) gezinnen te ondersteunen bij het vinden van een informeel steunnetwerk (pedagogische civil society). In het kader van NP Onderwijs heeft het jongerenwerk bij Yuverta en het Duinzigt College 30 laagdrempelige sport- en spelactiviteiten georganiseerd om het welbevinden bij jongeren te verbeteren. Hieraan hebben 350 jongeren deelgenomen.

Doel 2

Met de regio (Holland Rijnland en de Leidse regio) dragen we bij aan de lobby gericht op goede inhoudelijke afspraken met het rijk over de jeugdhulp en over voldoende middelen.

Resultaat

Samen met de regio (Holland Rijnland en de Leidse regio) dragen we bij aan de lobby door middel van onze vertegenwoordiging vanuit de VNG en vertegenwoordiging in regionale overleggen. Het akkoord over de hervormingsagenda jeugd in 2023 heeft de nieuwste inhoudelijke en financiële afspraken over jeugdhulp tussen het rijk en de gemeenten vastgelegd. Dit akkoord komt met een forse financiële taakstelling, waarbij is afgesproken dat de Commissie van Wijzen onafhankelijk gaat beoordelen of het Rijk deze taakstelling kan waarmaken. Inhoudelijk is er brede overeenstemming over de maatregelen, maar of de maatregelen voor onze regio leiden tot bezuinigingen blijft vooralsnog onzeker. In 2023 is de regio gestart met de opgaven vanuit de hervormingsagenda, waaronder de integrale aanpak wachttijden.

Doel 3

We presenteren een geactualiseerd Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP). We starten met de bouw van de VSO Leo Kanner en bereiden de renovatie/nieuwbouw van de Gevers Deutz Terwee school voor.

Resultaat

Als gevolg van het laat aanleveren van rapportages door externe partijen wordt het IHP in het tweede kwartaal 2024 gepresenteerd. De opbouw van het nieuwe IHP en de eerste hoofdstukken zijn in 2023 besproken met de schoolbesturen.
De voorbereidingen voor de nieuwbouw/renovatie VSO Leo Kanner zijn gestart. Er is een voorlopig ontwerp opgeleverd dat positief is ontvangen in het Kwaliteitsteam De Geesten. In de door het schoolbestuur aangeleverde bouwplanning wordt de oplevering voorzien in Q3 2026. De voorbereidingen voor de renovatie/ nieuwbouw Gevers Deutz Terweeschool (GDT) zijn eveneens gestart. Het voorlopig ontwerp is nagenoeg gereed.


Krediet

Toelichting

Doorschuiven (ouder dan drie jaar)

Leo Kannerschool Nieuwbouw

Restant krediet € 979.432

Dit krediet, ouder dan 3 jaar, mag niet afgesloten worden. Het is nodig voor het realiseren van de nieuwe school. Het proces om te komen tot een nieuwe school duurt langer dan verwacht. Er is door diverse oorzaken vertraging opgetreden in de bouwvoorbereiding (architectkeuze, vleermuizen, raad van state procedure bestemmingsplan). Het budget wordt in fasen beschikbaar gesteld aan het schoolbestuur (de bouwheer). Deelbudgetten worden beschikbaar gesteld op basis van verantwoording van de bouwheer over o.a. planning en financien.

Afgesloten

Huisvestingsonderzoek Leo Kanner School

Overbesteding van € 509

In de Najaarsnota 2024 is dit krediet met € 14.000 verlaagd en is het krediet Leo Kannerschool Nieuwbouw met ditzelfde bedrag opgehoogd.

Verv. luchtventilatiesysteem Het DOK

Restant krediet € 16.002

De werkzaamheden zijn uitgevoerd binnen het daarvoor beschikbaar gestelde krediet.

Baten en lasten Sociale infrastructuur

Wat heeft het gekost?

4 SOCIALE INFRASTRUCTUUR
(bedragen x € 1.000)

Rekening
2022

Begroting
2023

Wijziging
Begroting

Begroting 2023
na wijziging

Rekening
2023

Verschil
2023

Beleidsthema Veiligheid

Lasten

1.730

1.643

35

1.678

1.613

65

Baten

-128

0

-610

-610

-2

-608

Saldo

1.601

1.643

-575

1.068

1.611

-543

Bijstand en schulden

Lasten

8.546

7.584

2.323

9.908

9.754

153

Baten

-4.804

-5.055

-438

-5.493

-5.677

184

Saldo

3.743

2.530

1.885

4.415

4.078

337

Participatie

Lasten

4.649

2.703

3.236

5.940

5.703

237

Baten

-2.823

-16

-4.712

-4.727

-4.729

2

Saldo

1.825

2.687

-1.475

1.212

974

239

Maatschappelijke ondersteuning

Lasten

5.003

5.489

417

5.905

6.297

-392

Baten

-150

-146

-248

-394

-1.094

701

Saldo

4.853

5.343

168

5.512

5.203

309

Gezondheid

Lasten

3.430

3.630

1.299

4.929

7.315

-2.385

Baten

-770

-506

-1.400

-1.907

-4.602

2.695

Saldo

2.659

3.124

-101

3.023

2.713

310

Jeugdhulp

Lasten

10.261

11.345

-264

11.081

10.723

357

Baten

-1.016

-606

-78

-683

-663

-21

Saldo

9.245

10.739

-342

10.397

10.061

337

Programma

Lasten

33.619

32.395

7.046

39.441

41.406

-1.965

Baten

-9.692

-6.328

-7.486

-13.814

-16.767

2.953

Saldo van baten en lasten

23.927

26.067

-440

25.627

24.640

987

Reserves

Toevoeging

281

56

0

56

365

-309

Onttrekking

-183

-183

0

-183

-183

0

Mutaties reserves

98

-127

0

-127

182

-309

Resultaat

24.025

25.940

-440

25.500

24.822

678

Toelichting op de financiële afwijkingen lasten en baten

beleidsthema

toelichting op

afwijking lasten en baten

Veiligheid

In 2023 zijn er geen extra bao's ingehuurd (€ 46.000 (V) minder lasten) omdat de beëdiging pas rond was na het evenementen seizoen 2023. Er zijn wel toezichthouders van ATC ingehuurd. Deze zijn goedkoper dan beëdigde boa's, maar hebben minder bevoegdheden.

In de begroting 2023 was meegenomen dat de brandweerkazerne verkocht zou worden, dit is niet gelukt. Inmiddels is de brandweerkazerne in 2024 wel verkocht voor het bedrag van € 610.000 (conform raming).

Bijstand en schulden

Voor het onderdeel minimabeleid is een bedrag van ca € 75.000 (V) niet besteed. Het betreft voor een belangrijk deel budget voor het uitbetalen van de energietoeslagen. Naar verwachting wordt een groot deel hiervan alsnog in 2024 uitgekeerd. Als gevolg van een wijziging van de systematiek voor de berekening van de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Kust- Duin en Bollenstreek is er sprake van een bedrag van ca € 53.000 (V) lagere kosten voor de sociale werkvoorziening. De wijziging betreft de één op één doorbetaling van de integratie uitkering Participatie. Voorheen werd deze uitkering voor het onderdeel WSW een op een doorbetaald. Met ingang van 2023 is dat niet meer het geval. Tenslotte zijn er voor reintegratievoorzieningen ten opzichte van de raming ca € 27.000 (V) lagere kosten gemaakt.

In de opbrengsten is sprake van een extra rijksbijdrage van ca € 104.000 (V), voornamelijk door het opnemen een aanvullende vangnetuitkering voor de bijstandskosten. Verder is er in totaal ca € 78.000 (V) extra opbrengsten verhaal en overige opbrengsten gerealiseerd.

Participatie

Er is sprake van een voordeel op het beleidsthema participatie. Dit komt door hogere kosten voor inburgering en diverse voordelen. De hogere kosten voor inburgering zijn een gevolg van de hogere taakstelling voor de huisvesting/inburgering van statushouders (€ 165.000 (N)). Hier staat overigens een bijna even zo grote extra rijksbijdrage tegenover. De kosten voor Particuliere Opvang Oekraïners (POO) vallen € 234.000 (V) lager uit dan begroot. Er is met name een lager bedrag aan uitkeringen verstrekt door vertrek, werkaanvaarding en de invoering in februari 2023 van een wijziging van de hoogte van de toelage. Dit leidt overigens ook tot lagere rijksinkomsten. Voor de Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) is € 24.000 (V) minder uitgegeven dan geraamd. In de begroting 2023 is een budget opgenomen van € 48.000 (V) voor opvang statushouders. Er zijn geen bestedingen gedaan. In de begroting 2024 is dit budget niet meer opgenomen. Er zijn € 47.000 (V) minder aan beheerkosten gemaakt voor accommodaties welzijn. Dit wordt met name veroorzaakt door lagere kosten voor energie, waterverbruik, onderhoud en schoonmaak, dan begroot. Als laatste is sprake van een voordeel van € 49.000 (V) als gevolg van lagere subsidies voor kunst. Er is met name een lager bedrag dan begroot aan subsidies verstrekt voor de stimulering van de lokale culturele sector in de na-coronaperiode. In 2023 was hiervoor een incidenteel budget beschikbaar.

Maatschappelijke ondersteuning

De hogere lasten op het beleidsthema maatschappelijke ondersteuning zijn voor een bedrag van ca € 416.000 (N) een gevolg van de niet geraamde kosten voor de maatschappelijke zorg Leidse regio (bescherm-, beschut- en begeleid wonen) die uiteindelijk worden doorbelast aan de gemeente Leiden (zie toelichting baten). Voor het overige zijn de kosten voor de Wmo voorzieningen (vervoer-, woon- en rolstoelvoorzieningen) ca € 25.000 (N) hoger dan was voorzien in de raming. De kosten voor hulp bij de huishouding zijn daarentegen € 42.000 (V) lager dan geraamd.

De hogere baten ontstaan voor een bedrag van ca € 405.000 (V) door de niet geraamde bijdrage van de gemeente Leiden in de kosten van maatschappelijke zorg Leidse regio. Daarnaast is er rekening gehouden met een van de gemeente Leiden nog te ontvangen bedrag van in totaal € 249.358 (V) voor maatschappelijke zorg. Hiervan zal een bedrag van € 191.857 worden gereserveerd in de nieuw te openen egalisatiereserve Maatschappelijke zorg Leidse regio. Voor het overige is er sprake van ruim € 45.000 (V) extra inkomsten als gevolg van eigen bijdrage vanuit cliënten voor diverse Wmo voorzieningen en overige opbrensten.

Gezondheid

Er zijn hogere lasten verantwoord op het beleidsthema gezondheid. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het besluit van het college, op verzoek van Optisport, om gebruik te maken van de uitzondering op de regeling btw-vrijstelling voor sportorganisaties voor het zwembad Poelmeer. Om gebruik te kunnen maken van de uitzondering op de btw-vrijstelling voor sportorganisaties is de huurprijs die Optisport betaalt aan de gemeente voor het gebruik van zwembad Poelmeer verhoogd en is eveneens de exploitatiebijdrage die de gemeente aan Optisport betaalt, (met een gelijk bedrag) verhoogd. Dit draagt bij aan een financieel gezonde exploitatie van het zwembad. In de decemberwijziging 2023 is dit ook aan de raad gemeld. Doordat de huurprijs en de exploitatiebijdrage met terugwerkende kracht vanaf 2019 zijn verhoogd, leidt deze fiscale constructie tot een overschrijding aan zowel de lasten- als de batenzijde van € 2.871.000 (N).

In 2023 is een subsidie aan Optisport verstrekt van € 506.000 ter compensatie van de hoge energielasten (ook begroot). Op basis van de energieafrekening 2023 heeft Optisport echter recht op een bedrag van € 260.000. Dit betekent dat een subsidiebedrag van € 246.000 (V) wordt teruggevorderd. Hier tegenover staat ook een lagere specifieke uitkering. Daarnaast is de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling HECHT € 110.000 (V) lager dan begroot. In eerste instantie was het voornemen om de financiële gevolgen van de nieuwe CAO afspraken in 2023 door te berekenen aan de deelnemende gemeenten. In december 2023 heeft het Algemeen Bestuur van HECHT besloten hiervan af te zien.

Ook is € 65.000 (V) minder uitgegeven dan begroot voor de Regeling specifieke uitkering sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis (SPUK GALA). Als laatste zijn er voordelen van respectievelijik € 34.000 (V) en € 24.000 (V) op beheer sportvelden en terreinen en op beheer gymlokalen.

Er zijn hogere baten verantwoord op dit beleidsthema. Het verschil wordt nagenoeg geheel verklaard door hogere baten van € 2.871.000 (V) uit verhuur van het zwembad als gevolg van een fiscale regeling zoals hierboven toegelicht. De overige voordelen zijn hogere inkomsten € 41.000 (V) voor sport/gymfaciliteiten en € 21.000 (V) aan hogere specifieke uitkeringen van het Rijk. Daarnaast is er een lagere specifieke uitkering van € 246.000 (N) vanwege lagere energielasten bij Optisport.

Jeugdhulp

Er is sprake van een voordeel op het beleidsthema jeugdhulp. In 2023 is er een exploitatiebudget van € 150.000 (V) voor duurzaamheidsmaatregelen Het Dok. De werkzaamheden zijn gerealiseerd, maar zijn verantwoord op het reeds afgesloten krediet uitbreiding Het Dok. Het exploitatiebudget valt derhalve vrij. Daarnaast is in 2023 een incidenteel budget van € 120.000 begroot voor advieskosten onderwijshuisvesting ten behoeve van drie haalbaarheidsonderzoeken conform het vastgestelde IHP (Integraal Huisvestingsplan onderwijs) en ondersteuning bij de actualisatie van het IHP. De werkzaamheden zijn nog niet geheel afgerond. Het niet-bestede bedrag is € 49.000 (V).

Het voordeel op het budget nieuwkomersonderwijs bedraagt € 60.000 (V). Dit komt o.a. omdat de definitieve afrekening 2022 voor de taaklas bij de Daltonschool € 28.000 lager uitvalt. Voorts heeft de verwachte aansluiting bij de Vliegende Brigade Leidse Regio -voor ondersteuning van leerlingen na uitstroom uit de taalklas- vertraging opgelopen. Er is ook € 67.000 minder uitgegeven aan subsidies in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO-gelden). Deze lasten worden gedekt door een specifieke uitkering. De baten zijn overeenkomstig ook lager opgenomen. Conform de rijksregeling kunnen de niet-bestede gelden worden meegenomen naar 2024.

Een overig voordeel van € 34.000 (V) op dit beleidsthema heeft betrekking op de kosten van kinderopvang. Er is minder gebruik gemaakt van de Peuterregeling en er waren minder incidentele inspecties nodig in de kinderopvang. De hoeveelheid incidentele inspecties hangt af van het aantal nieuwe aanvragen en aantal handhavingszaken. Voorts vallen de kosten voor beheer accommodaties kindervang € 25.000 (V) lager uit dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere kosten voor energie en onderhoud. Ook is een lager bedrag van € 33.000 (V) aan subsidies voor uitvoering jeugd- en jongerenwerk verstrekt, dan begroot. In de begroting 2024 is het subsidiebudget neerwaarts bijgesteld.

De kosten voor onderwijsbeleid vallen € 24.000 (V) lager uit dan begroot. Dit wordt o.a. veroorzaakt door lagere kosten voor vakonderwijs en kosten MOP/onderwijsprognoses. Daarnaast is sprake van diverse kleinere voor- en nadelen op de kosten voor huisvesting onderwijs van per saldo ca. € 50.000 (V) voordelig. Het betreft hier kosten voor vergoeding glasschade aan scholen, beveiligingskosten, energiekosten, huur- en leasekosten ed. Ook is € 12.000 (V) minder aan subsidies verstrekt voor voor- en vroegtijdse educatie. Als laatste is sprake van een voordeel van € 46.000 (V) als gevolg van lagere rente- en afschrijvingslasten. Hier tegenover staan ook een tweetal nadelen. De kosten voor OZB van de scholen vallen € 71.000 (N) hoger uit dan begroot. De budgetten hiervoor worden niet jaarlijks geindexeerd, terwijl de OZB tarieven wel jaarlijks stijgen. Daarnaast is sprake van een nadeel van € 27.000 (N) op leerlingenvervoer. Bij het bepalen van de raming in de begroting is geen rekening gehouden met de btw kosten (9%). Bovendien stijgen de kosten als gevolg van de jaarlijkse prijsindexering o.b.v. het contract.

Op de onderdelen Centrum voor Jeugd en Gezin en het JGT is in totaal een bedrag van ca € 65.000 (V) niet tot besteding gekomen. Daarnaast is het aantal verstrekte PGB's Jeugd gedaald met als gevolg ca € 82.000 (V) lager kosten dan geraamd. De kosten voor het onderdeel regionale jeugdhulp zijn per saldo ca € 242.000 (N) hoger voor Oegstgeest dan geraamd. Dit betreft voor een belangrijk deel een tegenvaller die pas bij de totstandkoming van de laatste prognose in maart 2024 duidelijk is geworden. Regionaal is een tekort van 4,9 miljoen als gevolg van facturatieproblemen bij grote zorgaanbieders (0,7 miljoen), toename gebruik van het expertteam (2,9 miljoen), en een toename van Landelijke Transitie Arrangementen (1,3 miljoen).

Verrekening reserves programma 4
(bedragen x € 1.000)

Rekening
2022

Begroting
2023

Wijziging
Begroting

Begroting 2023
na wijziging

Rekening
2023

Verschil
2023

Reserve Wmo/3D

Toevoeging

281

56

0

56

173

-117

Onttrekking

-183

-183

0

-183

-183

0

Saldo

98

-127

0

-127

-10

-117

Eg. reserve Maatsch. Zorg Leidse regio

Toevoeging

0

0

0

0

192

-192

Onttrekking

0

0

0

0

0

0

Saldo

0

0

0

0

192

-192

Totaal

Toevoeging

281

56

0

56

365

-309

Onttrekking

-183

-183

0

-183

-183

0

Verrekening reserves programma 4

98

-127

0

-127

182

-309

Toelichting op de financiële afwijkingen reserves

Reserve Wmo/3D

Het positieve resultaat op de relevante kostenplaatsen binnen het Sociaal domein bedraagt € 117.000. Dit resultaat wordt gestort in de reserve WMO/3D.

Reserve Maatschappelijke zorg Leidse regio

Het positieve resultaat op de relevante kostenplaatsen Maatschappelijke zorg Leidse regio bedraagt € 192.000. Dit resultaat wordt gestort in de egalisatiereserve Maatschappelijke zorg Leidse regio.

Verbonden partijen

Verbonden partijen

Bijdrage aan programmadoelstellingen

HECHT (voorheen Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg)

De wettelijke taken die Hecht uitvoert zijn de jeugdgezondheidszorg (thema Jeugdhulp) en het bevorderen en monitoren van de volksgezondheid - inclusief bestrijding van infectieziekten (beleidsthema Gezondheid).

Veilig thuis, het Jeugd Preventie Team (JPT) en het Crisis Interventie Team (CIT)
zijn samen met de onderdelen binnen de Veiligheidsregio, ondergebracht in het Zorg en Veiligheidshuis. (beleidsthema Gezondheid)

GR VRHM (Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Hollands Midden)

In de GR VRHM werken wij met de hulpverleningsdiensten aan de veiligheid. De GR VRHM bereidt zich voor op rampen en ernstige ongelukken en neemt maatregelen om toenemende risico's beter te beheersen. Concreet voert de VRHM - in de vorm van verlengd lokaal bestuur - ook de brandweerzorg uit (denk aan het blussen van branden, hulpverlening bij ongevallen, et cetera). Ook houdt de VRHM een gemeenschappelijke meldkamer in stand. (beleidsthema Veiligheid)

GR KDB (Gemeenschappelijke Regeling Kust-, Duin- en Bollenstreek)

De GR KDB gaat over het werkbedrijf van de Kust-, Duin- en Bollenstreek. Een deel van de inwoners in Oegstgeest met een indicatie Wsw (oud) werkt via de GR KDB. De GR KDB fungeert tevens als werkgeversservicepunt en biedt 'nieuw beschut' en garantiebanen in de Bollenstreek. Hier maken wij op incidentele basis gebruik van. (beleidsthema Bijstand en schulden)