Duurzaamheid

Algemeen

In 2021 zijn we met het programmateam en input vanuit de lijnafdelingen en externe bureaus doorgegaan met de uitvoering van het duurzaamheidsprogramma ‘Impuls Duurzaam Oegstgeest’ (2019-2022). Hieronder vallen projecten die bijdragen aan de beleidsvisie en ambities die zijn vastgelegd in de kadernota Duurzaam Oegstgeest, De toekomst is nu. Duurzaamheid wordt vaker als leidend principe meegenomen in besluitvorming en beleid van de gemeente. Dit zien we bijvoorbeeld terug in de raads- en collegevoorstellen en bestuurlijke planner. Tegelijkertijd kon niet overal capaciteit worden gevonden om alle projecten en maatregelen uit het duurzaamheidsprogramma te kunnen uitvoeren, zoals Fair Trade en een actieplan voor maatschappelijk verantwoord inkopen. Vanwege de pandemie was er in de samenleving ook minder prioriteit voor duurzaamheidsmaatregelen zoals bij bedrijven en ondernemers. Het creëren van draagvlak voor maatregelen vraagt tijd en inzet. Een duurzaamheidsfonds hebben we nog niet kunnen opzetten omdat we hiervoor geen dekking hebben gevonden binnen de begroting.

We zagen dat duurzaamheidsinitiatieven in de samenleving gecontinueerd werden. In 2021 hebben we een subsidieaanvraag toegekend aan het Platform Duurzaam Dorp Oegstgeest ter ondersteuning van hun activiteiten om duurzaamheid breder op de kaart te zetten binnen Oegstgeest. Bewonerscoöperatie Energiek Poelgeest heeft in 2021 met Vattenfall een intentieovereenkomst getekend over verder onderzoek naar een aquathermiebron in de wijk Poelgeest. Daarnaast is enthousiaste inzet getoond door de energiecoaches die bewoners adviseren over woningisolatie en energiebesparende maatregelen.

Energietransitie

In 2021 is de Regionale Energiestrategie 1.0 Holland Rijnland vastgesteld, na een participatieproces met inwoners, bedrijven en organisaties. Bij een kleine groep participanten is opgehaald hoe zij aankijken tegen de klimaatdoelen en de ambities van de regio en van Oegstgeest. Uit de participatie bleek geen draagvlak voor windmolens in en nabij Oegstgeest en beperkt draagvlak voor zonnevelden zolang deze niet in natuur- en recreatiegebieden gerealiseerd worden. Deze uitkomsten zijn meegenomen in de zoekgebiedenkaart voor zon en wind bij de RES. De doelen uit de RES 1.0 zijn in 2021 nog niet verankerd in lokaal beleid, omdat we nog een lopend uitvoeringsprogramma hebben. Langs het huidige programma geven we wel al uitvoering aan een aantal doelen vanuit de RES, zoals energiebesparing en duurzame mobiliteit.

Ook is in 2021 de Transitievisie Warmte 1.0 vastgesteld waarin we een eerste richting geven aan de ambitie om in 2050 aardgasvrij te zijn. In de TVW staat voor welke wijken we tot 2030 warmteplannen maken en welke energie- en warmtebronnen voor de wijken het meest geschikt en betaalbaar kunnen zijn. In 2021 is een bureau geworven om begin 2022 te gaan starten met het opstellen van Wijkuitvoeringsplannen voor de startwijken Nieuw Rhijngeest en Bloemenbuurt uit de TVW. We kijken daarbij ook naar lokale oplossingen zoals aquathermie, waarvoor we in 2021 samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeente Teylingen een haalbaarheidsonderzoek hebben laten uitvoeren. De bewonerscoöperatie Energiek Poelgeest heeft in 2021 samen met Vattenfall en het Hoogheemraadschap van Rijnland verder onderzoek gedaan naar een aquathermiebron voor de wijk Poelgeest en daartoe hebben Energiek Poelgeest en Vattenfall een inspanningsovereenkomst getekend. Met de Leidse regio en Katwijk hebben we de eerste stappen gezet in de verkenning naar een open regionaal warmtesysteem dat geschikt is voor meerdere warmtebronnen. Hiervoor is een regionale programmamanager aangesteld namens de zes gemeenten. In 2021 is nog geen besluit genomen door het Rijk, de provincie en Gasunie over restwarmte uit Rotterdam naar de Leidse regio (Warmtelinq+).

Na eerdere energiebesparingsacties in de Schildersbuurt- en Zeeheldenbuurt, De Morsebel en Haaswijk hebben we in 2021 samen met het Duurzaam Bouwloket een actie opgezet voor bewoners in enkele straten binnen Oranje Nassau en de Bloemenbuurt. Enkele bewoners hebben naar aanleiding hiervan isolatiemaatregelen genomen. In 2021 hebben de energiecoaches onder toezicht en met ondersteuning van de gemeente energieadviezen gegeven bij bewoners en hebben zij een warmtecamera in gebruik genomen die door de gemeente is aangeschaft. Voor de duurzaamheidscommunicatie hebben we een externe communicatieadviseur ingehuurd die de energiecoaches ondersteunt met middelen, de Ga Goed website beheert en de communicatie verzorgt voor het gehele duurzaamheidsprogramma.

Klimaatadaptatie

In 2021 zijn we gestart met de voorbereiding voor de klimaatdialogen met externe partijen en inwoners(groepen). De basis hiervoor is de klimaatstresstest uit 2020. Deze klimaatdialogen bieden input voor de klimaatadaptatiestrategie en uitvoeringsagenda. Met de werkregio Holland Rijnland is een aanvraag ingediend bij het Rijk voor de Impulsregeling Klimaatadaptatie. Oegstgeest heeft de eerste tranche niet meegedaan, maar wel ondersteund. Binnen de regio wordt ook kennis uitgewisseld over klimaatadaptatiemaatregelen en bewonersparticipatie.

Circulaire economie

De gemeenteraad heeft eind 2019 een besluit genomen over nieuwe uitgangspunten betreffende het afvalbeleid. Om de ambitie van de raad voor 2023 te realiseren, namelijk: minimaal 75% van het restafval van de huishoudens in Oegstgeest gescheiden inzamelen en de hoeveelheid restafval verminderen tot 100 kg per inwoner per jaar. De eerste stap – het overgaan op nascheiding van de grondstoffenstromen PMD per 1 april 2020 – is gezet. Het pilot project GFT/GFE is inmiddels gestart. In 2021 is de Ja sticker ingevoerd.

Financieel

De externe klimaatrisicodialogen en de uitvoeringsstrategie Klimaatadapatie - onderdeel van het
Uitvoeringsprogramma Impuls Duurzaam Oegstgeest - konden niet in 2021 worden afgerond, vanwege
vertraging bij de uitvoering van de klimaatstresstest en vanwege de nog te actualiseren gemeentelijke
beheerplannen. De samenwerkingsovereenkomst warmte Leidse regio liep iets achter op de planning en de wijkuitvoeringsplannen energietransitie volgen in 2022. Bij het bestemmen van het resultaat willen we voor al deze zaken € 318.494 meenemen naar 2022.